Görmez: Cemevlerini ibadethane sayamayız, ama imkan tanınmalı

Radikal yazarı Oral Çalışlar, Diyanet İşleri Başkanı Mehmet Görmez’in cemevleri konusunda “İnancımıza göre, fıkıha göre, cemevlerini ibadethane sayamayız. Bu nedenle, bu konuyu bize sormayın, bizim görüşümüz açısından kararlaştırmayın. Haklar açısından bakın. Hukuk açısından bakın. Milyonlarca Alevi yurttaş eğer cemevini ibadethane sayıyorsa, bunu bir toplumsal hak olarak görün ve gereğini yapın” sözlerini aktardı.
Diyanet İşleri Başkanı Mehmet Görmez, “Kutlu Doğum Haftası” nedeniyle İstanbul’da bir grup gazeteciyle bir araya geldi.
Radikal yazarı Oral Çalışlar, Görmez’e cemevleri konusunda “Siz mi engel oluyorsunuz?” diye sorduğunu belirterek, “Cemevleri teoloji üzerinden konuşularak çözüme ulaştırılamaz. Bu konuda hükümetten gelen taleplere verdiğimiz cevap şu oldu: Bu hukuki mesele olarak anlaşılmalı ve taleplere bu bağlamda cevap verilmeli” cevabını aldığını ifade etti.
“CEMEVLERİ TEOLOJİK AÇIDAN ÇÖZÜLEMEZ”
Oral Çalışlar’ın Mehmet Görmez’in cemevi konusundaki görüşlerini Radikal gazetesindeki köşesinde şöyle anlattı:
“Cemevlerinin statüsü meselesi, Alevi taleplerinin en baş sırasındaki yerini koruyor. Hükümetin, bu konuda, Alevilerin isteği doğrultusunda bir düzenleme yapacağı, bir kaç kez gündeme geldi. Ne hikmetse, son anda; bu konuda atılması beklenen adımlar atılmadı, atılamadı.
Hükümetin kararsız tutumu, Alevilerin çözüm konusunda güvensizliğini artırıcı etki yaptı.
Hükümetin, cemevlerinin statüsü konusundaki belirsizliğinin asıl nedeninin Diyanet İşleri Başkanlığı’ndan kaynaklandığı yorumları çokça yapıldı. Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, Başbakanlığı döneminde cemevleri konusunda yaptığı bir açıklamada şunları söylemişti:
‘…Camiyi devlet yaptırmıyor ki, cemevlerini devlet yaptırsın. Yer konusunda aslında belediyelerimiz her türlü tahsisi yapıyor, burada da bir sıkıntı yok. Ama tanımlamalar konusunda sıkıntı var. Diyanet bu konuda diyor ki: ‘Biz buna mabet diyemeyiz.’
Tayyip Erdoğan’ın bu sözlerini DİB Görmez’e hatırlattım. ‘Siz mi engel oluyorsunuz?’ diye sordum. Bunun üzerine, Görmez, kendi tutumlarını anlattı:
‘Cemevleri meselesi teoloji üzerinden konuşularak çözüme ulaştırılamaz. Bize bu konuda hükümetten gelen taleplere verdiğimiz cevap şu oldu: Bu konu hukuki bir mesele olarak anlaşılmalı ve taleplere bu bağlamda cevap verilmeli.’
Kendi görüşünü de ifade ederken, şunları vurguladı:
‘Her Alevi vatandaşımız kendi erkanını, ibadetini özgürce yapabilmeli, diğer inançlara tanınan imkanlar onlara da tanınmalı. Taleplerinin, hukuk temelinde, en kısa sürede çözülmesinden yanayım.’
D.İ. Başkanı Görmez’in söylediklerinden anladıklarımı şu şekilde özetleyebilirim:
‘Bu meseleye teoloji noktasından, yani itikatlar noktasından bakarsak, işin içinden çıkamayız. İnancımıza göre, fıkıha göre, cemevlerini ibadethane sayamayız. Bu nedenle, bu konuyu bize sormayın, bizim görüşümüz açısından kararlaştırmayın. Haklar açısından bakın. Hukuk açısından bakın. Milyonlarca Alevi yurttaş eğer cemevini ibadethane sayıyorsa, bunu bir toplumsal hak olarak görün ve gereğini yapın.’
Peki esas meseleye gelirsek… Siyaset ne yapıyor? Şu bir gerçek: Hükümet, bu noktada kararsız kalınca, topu Diyanet’e atmayı tercih ediyor.
Şimdi net bir şekilde anlıyorum ki; Diyanet, ‘Beni bu işe karıştırmayın, siyaseten çözün’ diyor…
Cemevlerinin statüsü dahil, ‘Alevilerin haklı taleplerinin karşılanması konusu’; artık, tartışmaya yer vermeyecek kadar açık bir şekilde, siyasetin konusu.
Cemevlerinin ibadethane sayılması, bir özgürlük sorunu olarak, hükümetin önünde duruyor.
Tabii, sadece siyaseti sorumlu tutmak da doğru değil. Bu konu, son analizde, bir toplumsal zihniyet sorunu. Herkes, biraz daha fazla çaba harcamak, ilgisini biraz daha yoğunlaştırmak, ezberlerini biraz daha zorlamak durumunda. Hepimizin, bir düşünsel evrime ve yeni bakış açılarına ihtiyacımız var.” (Radikal, ZETE)